Jak traktowane będą bezżenne pary w Irlandii?

Wypowiadając się na temat rządowego ustawodawstwa, a wzywającego do zorganizowania referendum w sprawie uznania konstytucyjnego oraz definicji „opieki” i „rodziny”, przywódczyni Partii Pracy i była przewodnicząca Specjalnej Komisji ds. Równości Płci Oireachtas Ivana Bacik powiedziała, że ​​jej partia rozważa swoje stanowisko w sprawie proponowanego referendum, z zastrzeżeniem zmiany brzmienia w Nowym Roku.

Posłana Bacik przedstawiła obawy swojej partii dotyczące brzmienia zaproponowanych przez Rząd dwóch poprawek do Konstytucji.

Ivana Bacik powiedziała:

– Jako przewodnicząca Specjalnej Komisji Oireachtas ds. Równości Płci zbadałam tekst Konstytucji, który jest obecnie analizowany i który rząd proponuje zmienić, a intensywnie się nim zajmowałam.

– To właśnie ze względu na moje długie zaangażowanie w ten proces jestem tak głęboko zaniepokojona tekstem zaproponowanym przez rząd. Wiem, że w tej trosce przyłącza się do mnie także wiele grup i związków społeczeństwa obywatelskiego.

– To wstyd – i stracona szansa przez rząd – biorąc pod uwagę, że miał miejsce tak szeroko zakrojony proces konsultacji pomiędzy Zgromadzeniem Obywatelskim a Specjalną Komisją Oireachtas.

– Utrata poparcia ze strony tych grup sprawi, że krótkie ramy czasowe wyznaczone przez rząd na przeprowadzenie kampanii będą jeszcze bardziej ambitne.

– Po opublikowaniu naszego raportu końcowego w grudniu 2022 r., Komisja wezwała rząd do szybkiego zwołania niezbędnego referendum, które naszym zdaniem powinno odbyć się przed końcem 2023 r.

– W istocie premier powiedział w marcu 2023 r., w Międzynarodowy Dzień Kobiet, że referendum odbędzie się w listopadzie 2023 r. Niestety, nastąpiło długie i niewyjaśnione opóźnienie – i dopiero pod koniec listopada 2023 r. ostatecznie otrzymaliśmy potwierdzenie, że referendum będzie kontynuowane w marcu przyszłego roku; i dopiero w zeszłym tygodniu, na początku grudnia, w końcu zobaczyliśmy treść. To sformułowanie jest głęboko rozczarowujące.

Odnosząc się do proponowanego tekstu art. 41, który stanowi, że „Państwo zobowiązuje się strzec ze szczególną troską instytucję małżeństwa, na której opiera się rodzina, oraz chronić ją przed atakiem”, posłanka Bacik kontynuowała:

– Konieczność rozszerzenia konstytucyjnej ochrony innych rodzin, niż opartych na małżeństwie wywarła poważny wpływ na niektóre z nich.

– Ilustruje to bardzo tragiczny przypadek Johnny’ego O’Meary, ojca trójki dzieci z Nenagh w hrabstwie Tipperary, którego partnerka Michelle Batey niestety zmarła na raka w 2021 roku – byli razem od 20 lat.

– Podobnie jak ponad 150 000 innych par w całej Irlandii, Johnny i Michelle mieszkali razem, ale nie byli małżeństwem. Oboje pracowali, oboje płacili składki PRSI i oboje wpłacali składki do systemu.

– Jednak w najważniejszym momencie Johnny nie był prawnie uprawniony do renty wdowiej po śmierci Michelle, ponieważ nie byli małżeństwem. Stanowisko to zostało wzmocnione przez restrykcyjną konstytucyjnie definicję rodziny opartej na małżeństwie.

– Jest to szczególnie niesprawiedliwe, ponieważ rodzice mieszkający w konkubinacie są oceniani całościowo, jeśli którekolwiek z nich ubiega się o wsparcie z pomocy społecznej.

– Johnny nadal walczy w swojej sprawie w Sądzie Najwyższym, a wspierają go poseł Alan Kelly i inni. Jego przypadek i sposób traktowania par stanu wolnego jest plamą na irlandzkim społeczeństwie. Po zapoznaniu się z proponowaną przez rząd zmianą artykułów 41.1 i 41.3.1 zwracam się do ministra o wyjaśnienie, że nowy tekst będzie chronił tych, którzy znajdą się w okropnej sytuacji, z jaką musieli się zmierzyć Johnny i trójka jego dzieci. Niepokoi mnie również użycie sformułowania „trwałe relacje” zaproponowanego przez rząd.

Wypowiadając się w związku z proponowanym tekstem art. 41 ust. 2, posłanka Bacik ponownie skrytykowała sposób, w jaki zaproponowany przez Rząd tekst odbiega od tekstu zalecanego przez Specjalną Komisję Oireachtas, mówiąc:

– Wszyscy jesteśmy zgodni co do potrzeby zmiany artykułu 41.2. Zawiera seksistowskie i nieaktualne odniesienia do życia i obowiązków domowych kobiet i matek oraz nie uwzględnia różnych form opieki, zarówno w domu, jak i poza nim, zarówno odpłatnej, jak i bezpłatnej, sprawowanej zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety, co jest tak istotne dla irlandzkiego społeczeństwa.

– Jednakże odbiegając znacząco od zaleceń zarówno Zgromadzenia Obywatelskiego, jak i Komisji Specjalnej Oireachtas, zaproponowany przez rząd tekst dotyczący opieki jest wysoce restrykcyjny; ograniczyłaby opiekę chronioną konstytucyjnie do opieki świadczonej „przez członków rodziny sobie nawzajem ze względu na istniejące między nimi więzi”.

– Ta wykluczająca definicja opieki jeszcze bardziej uwydatni niedocenianie opieki.

– Teksty zaproponowane przez rząd spotkały się w najlepszym razie z umiarkowanym poparciem ze strony grup społeczeństwa obywatelskiego, od których można było oczekiwać, że entuzjastycznie przyjmą to ogłoszenie.

– My, Partia Pracy, będziemy zgłaszać poprawki do obu projektów ustaw na etapie prac w Komisji, aby odzwierciedlić uzgodniony tekst, który zaproponowaliśmy w Komisji ds. Równości Płci. Mamy nadzieję współpracować z innymi stronami, aby zapewnić dokonanie od dawna oczekiwanej zmiany Konstytucji w artykule 41 – na rzecz bardziej równej Irlandii. Zastrzegamy sobie jednak prawo do zajęcia stanowiska w sprawie samej kampanii referendalnej po zakończeniu debat Oireachtas nad tymi projektami ustaw.

Opr. Bogdan Feręc

Źr. Labour Party

Photo by Carly Rae Hobbins on Unsplash