Kto naprawdę powinien dostać mieszkanie socjalne w Irlandii?

Debata na temat przydziału mieszkań socjalnych w Irlandii przybiera nowy wymiar, a minister stanu Robert Troy zaproponował, by osoby aktywne zawodowo miały pierwszeństwo w otrzymaniu mieszkania z sektora publicznego. Według niego, w systemie priorytetów „pracujący powinni otrzymywać dodatkowe punkty”, choć jednocześnie zaznacza, że nie chodzi o dyskryminowanie osób, które z przyczyn zdrowotnych lub rodzinnych nie mogą podjąć pracy.

Swoje stanowisko przedstawił w liście do Rady Hrabstwa Westmeath, która obecnie przegląda strategiczną politykę mieszkaniową, oraz w wywiadzie dla stacji RTÉ. Minister stwierdził, że priorytetowe traktowanie pracujących „zmotywuje ludzi do pracy” i pozwoli na większą sprawiedliwość w przydzielaniu mieszkań socjalnych.

Robert Troy podkreślił, że propozycja nie ma wykluczać osób niezdolnych do pracy: osoby z pełną niepełnosprawnością, samotni rodzice czy osoby sprawujące całodobową opiekę nadal powinny być uwzględnione w systemie. – Nie powinniśmy być skłonni wybierać bezrobocia i pomocy społecznej zamiast pracy – dodał.

Troy, wybrany z okręgu Longford-Westmeath, który wcześniej musiał zrezygnować ze stanowiska ministra stanu w Departamencie Przedsiębiorczości z powodu niedopełnienia obowiązku zgłoszenia interesów majątkowych, nie konsultował swoich propozycji z ministrem mieszkalnictwa Jamesem Browne’em.

Minister Troy zapewnia, że rząd nadal stawia na skrócenie list oczekujących i inwestuje w mieszkalnictwo olbrzymie środki finansowe. Jednocześnie podkreśla, że lista oczekujących na mieszkania socjalne zawsze będzie istnieć, a nowy system ma być narzędziem do zachęcania ludzi do podejmowania pracy.

Rzecznik Sinn Féin ds. mieszkalnictwa Eoin Ó Broin ostro skrytykował propozycję ministra Troya, twierdząc, że tworzy ona sztuczną hierarchię wśród osób potrzebujących mieszkania: – Próbuje on nastawić jedną grupę wnioskodawców przeciwko drugiej, sugerując, że niektórzy zasługują na mieszkania bardziej ze względu na swój status zatrudnienia. Ó Broin zaznaczył także, że ustawa o budownictwie mieszkaniowym z 1966 r. nie daje podstaw prawnych do wprowadzenia takich zmian. Napisał do ministra Browne’a z pytaniem, czy planowane jest przygotowanie nowelizacji uwzględniającej postulaty Troya.

Ostatecznie Departament Mieszkalnictwa przypomniał, że przydział mieszkań socjalnych leży w gestii władz lokalnych. To one określają priorytety przydziału i decydują, które gospodarstwa domowe uzyskują wsparcie. – Priorytetyzowanie poszczególnych typów gospodarstw domowych leży wyłącznie w gestii właściwych władz lokalnych – stwierdził rzecznik departamentu.

Propozycja ministra Troya wywołała falę dyskusji o tym, kto powinien mieć pierwszeństwo w dostępie do mieszkań publicznych: osoby pracujące, które mają stabilny dochód i wnoszą wkład w gospodarkę, czy osoby znajdujące się w trudnej sytuacji, które z różnych przyczyn nie mogą podjąć pracy. Debata ujawnia jednocześnie fundamentalny konflikt wartości w irlandzkiej polityce mieszkaniowej: między zasadą sprawiedliwości społecznej a ideą nagradzania aktywności zawodowej. Bez względu na wynik, temat z pewnością pozostanie jednym z najgorętszych w nadchodzących miesiącach, szczególnie w kontekście narastającego kryzysu mieszkaniowego w kraju.

Bogdan Feręc

Źr. The Irish Times

Photo by Peter Steiner 🇨🇭 1973 on Unsplash