Kobiety powinny odwiedzać ginekologa regularnie. Bez wyjątku
Wiele Polek wciąż ma z problem z badaniami kontrolnymi u ginekologa. Szczególnie dla kobiet neuroatypowych, wrażliwych sensorycznie lub mających trudności emocjonalne tak intymna wizyta może być wyzwaniem. Co zrobić, by wszystkie kobiety regularnie i bez obaw przystępowały do badań? Ekspertki podpowiadają, a w Polskę wyruszył mobilny gabinet ginekologiczny.
Z najnowszego raportu zrealizowanego na zlecenie Gedeon Richter Polska wynika, że co piąta Polka w wieku 18–29 lat nigdy nie była u lekarza ginekologa, a 67 proc. młodych kobiet doświadcza negatywnych emocji związanych z tą wizytą. Szczególnie kobiety neuroatypowe, wrażliwe sensorycznie lub borykające się z emocjonalnymi wyzwaniami mogą odbierać takie wizyty jako trudniejsze. Dla takich kobiet wiążą się one często z napięciem, lękiem czy wstydem. Dlatego 7. edycja kampanii „W kobiecym interesie” odbywa się pod hasłem: „bez wyjątku”.
„Nasze ciała są podobne, natomiast różnimy się tym, w jaki sposób podchodzimy (do pewnych spraw – red), co myślimy, na co zwracamy uwagę, w jaki sposób przyjmujemy wiedzę” – zaznaczyła socjolożka dr Zofia Małkowicz podczas konferencji inaugurującej kampanię.
Polacy wierzą w związki na całe życie, choć jest i drugie dno
Polacy to romantycy. Taki obraz wyłania się z badania „Anatomia relacji. O związkach twarzą w twarz” zleconego przez Gedeon Richter Polska. Zdecydowana większość Polaków uważa, że związek może trwać całe życie, a średni staż relacji wynosi 19 lat. Przeważa też pogląd, że wiążemy się z miłości. Co jednak może się kryć pod deklaracjami? – zastanawiali się eksperci zajmujący się m.in. terapią par.
Dr Agnieszka Nalewczyńska, ginekolożka, specjalistka zdrowia kobiet zwróciła uwagę, że kobieta – aby regularnie korzystała z badań – musi czuć się komfortowo w gabinecie. Nie zawsze jednak tak bywa.
„Powinniśmy stworzyć taką atmosferę i takie środowisko, żeby pacjentka po pierwsze była w stanie do nas przyjść, a potem jeszcze wrócić do nas” – tłumaczyła.
A czego konkretnie może brakować w gabinetach ginekologicznych? Poza odpowiednim zorganizowaniem samej przestrzeni, która powinna podczas wizyty zapewniać intymność – empatii, zrozumienia, otwartości.
Z badania wynika, że co druga respondentka (58 proc.) poczuła, że jej problemy zostały zbagatelizowane w gabinecie. Dlatego też uczestniczki konferencji zgodziły się, że to empatia jest tutaj kluczem. Lekarz powinien być delikatny w formułowaniu osądów, wniosków. Pacjentka nie może opuszczać gabinetu z nierozwianymi wątpliwościami czy poczuciem niezrozumienia.
Lekarka zapewniła, że nawet w tracie 15-minutowej wizyty możliwe jest wysłuchanie pacjentki. Specjaliście może się wydawać, że pacjent zadaje banalne pytania, ale powinien wyjaśniać np. jakie objawy mogą wystąpić w trakcie zaleconego leczenia. Nie można tłumaczyć pacjentce, że „taka jej uroda”.
„Uspokajanie po fakcie nigdy nie działa i ja to też wiem. Więc czasami nawet mówię więcej, również o mniejszej skuteczności terapii, bo wolę, aby pacjentka była zaskoczona pozytywnie. (…) Mówię, że nie ma głupich pytań, a jeśli cokolwiek się wydarzyło, to nie googlujemy, tylko dzwonimy do nas” – opowiada lekarka.
Polski mężczyzna w budowie – raport o współczesnej męskości
Nasz obraz męskości się zmienia. Jeszcze do niedawna była synonimem odwagi i siły, a „prawdziwy mężczyzna” miał „spłodzić syna, zasadzić drzewo, wybudować dom” – i zapewnić podporę finansową rodzinie. Czy przekonanie to pozostaje żywe? Jaka jest rzeczywistość współczesnego polskiego mężczyzny? Czy jest on bardziej wrażliwy i skory do rozmów o emocjach niż jego ojciec?
Dodatkowo napięcie może ograniczyć wyjaśnienie pacjentce, na czym polega badanie, co będzie po kolei się działo – i zapewnienie, że można je w każdym momencie przerwać.
Badanie ginekologiczne – jak ograniczać napięcie
Magdalena Chorzewska, psycholożka, seksuolożka, psychoterapeutka zwróciła uwagę, że „osoby z cechami neuroatypowości odczuwają po prostu na starcie dużo więcej lęku”. Tym bardziej, że możemy błędnie odczytywać czyjeś intencje.
„Tam, gdzie jest lęk, mamy jakąś hipotezę i szukamy dowodów na nią. Dlatego ta uważność na pacjenta jest ważna, tym bardziej, że jako pacjentki jesteśmy różne” – wyjaśniła psycholożka.
Ale też istotne jest samo przygotowanie i podejście pacjentek do wizyty. Jak podkreślały ekspertki, warto zapisać sobie nawet na kartce pytania lub wątpliwości, z którymi możemy zwrócić się do lekarza. W trakcie wizyty należy otwarcie mówić o swoich potrzebach. Każda kobieta może inaczej odbierać bodźce. Jedne pacjentki będą silniej odbierać zapach, inne światło, inne jeszcze dotyk. Pacjentki neroatypowe mogą nie trzymać kontaktu wzrokowego, trzeba dać im też czas na przyzwyczajenie się do miejsca.
Płynna cytologia w programie profilaktyki raka szyjki macicy
W pakiecie badań profilaktycznych raka szyjki pojawiają się dwa nowoczesne badania – test HPV HR oraz cytologia na podłożu płynnym (LBC). Ten nowotwór zabija w Polsce codziennie pięć kobiet, ale tylko co czwarta Polka wykonuje cytologię, która jest w stanie wychwycić wczesne zmiany chorobowe, kiedy są jeszcze spore szanse na wyleczenie.
„Warto powiedzieć: widzę, że jest pani trudno. Czy mogę coś zrobić? Czy ja mogę jakoś pani pomóc? To jest empatia w najprostszym wydaniu” – podkreśliła psychoterapeutka.
Ekspertki są przekonane, że burzenie barier daje większą szansę kobietom na profilaktykę.
„Jeżeli urządzimy świat pod osoby neuroatypowe, to będzie on po prostu dobry dla wszystkich” – podsumowała Agnieszka Kozak, dziennikarka prowadząca spotkanie.
Mobilny gabinet wyruszył już w trasę. Przystanki to: Płock (09.10), Włocławek (10.10), Gdynia (11.10), Kwidzyn (13.10), Ciechanów (14.10), Łomża (15.10), Siedlce (16.10). Można w nim wykonać darmowe badania piersi, cytologię płynną, USG ginekologiczne oraz test na HPV.
___________________________________________________________________________
Badanie przeprowadzone w sierpniu 2025 roku na reprezentatywnie dobranej grupie 659 kobiet w wieku 18–29 lat.
Photo by Adam Winger on Unsplash
