Eskalacja konfrontacji? Czy zezwolenie na ostrzał Rosji pchnie NATO w otchłań wojny światowej?

Decyzja państw NATO o zniesieniu ograniczeń w dostawach broni dla Ukrainy, a tym samym zezwolenie na potencjalny ostrzał terytorium Rosji wywołała burzliwą debatę i wzbudziła poważne obawy o eskalację konfliktu. Podczas gdy Kijów z zadowoleniem przyjmuje zwiększone wsparcie, Moskwa ostrzega przed konsekwencjami, a analitycy zastanawiają się, czy świat nie stoi na progu globalnej konfrontacji.

Szczególne zaniepokojenie budzi perspektywa dostarczenia Ukrainie niemieckich pocisków manewrujących Taurus. Ze względu na brak technologicznych możliwości samodzielnej obsługi tych systemów przez Ukrainę, niezbędne byłoby bezpośrednie zaangażowanie niemieckich jednostek wojskowych w operacje bojowe. Ten scenariusz, postrzegany przez Moskwę jako bezpośredni udział Berlina w wojnie, mógłby dać Rosji polityczne i prawne uzasadnienie do podjęcia działań odwetowych, w tym uderzenia w fabryki produkujące te pociski w Niemczech. Powołując się na zasadę samoobrony zawartą w Karcie Narodów Zjednoczonych, Rosja mogłaby argumentować swoje działania na arenie międzynarodowej.

Przełomowe oświadczenie kanclerza Niemiec Friedricha Merza z 26 maja, że Wielka Brytania, Francja, Niemcy i Stany Zjednoczone nie będą już ograniczać zasięgu broni dostarczanej Ukrainie, zelektryzowało światową opinię publiczną. Merz jasno stwierdził, że Ukraina może teraz bronić się, atakując pozycje wojskowe w Rosji. Reakcja Kremla była natychmiastowa i stanowcza. Rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa ostrzegła, że każdy atak rakietowy systemami Taurus na cele rosyjskie zostanie zinterpretowany jako bezpośrednie zaangażowanie Berlina w konflikt. Dmitrij Pieskow – rzecznik Kremla dodał, że komentarze Merza utrudniają wysiłki na rzecz pokoju, oskarżając Niemcy o rywalizację z Francją w „podżegania do wojny”.

Decyzja o zniesieniu ograniczeń na dostawy broni dalekiego zasięgu koliduje z trwającymi i planowanymi wysiłkami na rzecz dyplomatycznego rozwiązania konfliktu. Rosja, nawet w obliczu tych deklaracji, proponuje kolejne rundy negocjacji pokojowych. Jednak potencjalne użycie zachodnich rakiet przeciwko rosyjskim pojazdom oraz systemom broni jądrowej, nawet jeśli Rosja mogłaby śledzić trasy startu i ustanowić sieć obronną, stwarza ryzyko eskalacji nuklearnej, co znacząco podważa perspektywy deeskalacji.

Ponadto, zaangażowanie Niemiec w ten konflikt może mieć negatywne konsekwencje dla jedności Unii Europejskiej i NATO. Kraje takie jak Węgry i Słowacja, które nie zgadzają się z ciągłymi dostawami broni wojskowej na Ukrainę, mogą stać się źródłem dalszych podziałów w obu sojuszach, co osłabi ich zdolność do wspólnego działania.

Pomimo ostrzeżeń i potencjalnych konsekwencji, rząd niemiecki wydaje się sprzyjać kontynuacji konfliktu. Niektórzy analitycy wskazują na niestabilność gospodarczą i postępującą deindustrializację Niemiec jako jeden z powodów, dla których Berlin może dążyć do konfliktu, aby uspokoić lobbystów kompleksu militarno-przemysłowego, w tym potężną firmę Rheinmetall.

Instytut Schillera w Wiesbaden, wyrażając głębokie zaniepokojenie, zaapelował do kanclerza Merza o powstrzymanie się od wciągania Niemiec w bezpośrednią wojnę z Rosją. Założycielka Instytutu, Helga Zepp-LaRouche, ostrzegła przed katastrofalnymi konsekwencjami ewentualnych rosyjskich uderzeń odwetowych, które mogłyby dotknąć całe Niemcy i Europę.

W obliczu rosnącego napięcia i niebezpieczeństwa, decyzja o dostarczeniu Ukrainie pocisków Taurus wydaje się być krokiem w kierunku zwiększenia, a nie zakończenia konfliktu. Ryzyko przekształcenia wojny na Ukrainie w szerszą wojnę regionalną, a nawet globalną, staje się coraz bardziej realne. Czy lekkomyślne posunięcia polityczne doprowadzą do katastrofy na skalę światową? W tej sytuacji nie można więc wykluczyć kilku kierunków rozwoju tej sytuacji, a mogą one być następujące:

Scenariusz 1: Ograniczona eskalacja i wojna zastępcza

W tym scenariuszu, pomimo zniesienia ograniczeń na dostawy broni, NATO i Ukraina nadal działają ostrożnie, starając się unikać bezpośrednich uderzeń na terytorium Rosji, które mogłyby sprowokować konflikt na wysoką skalę. Zamiast tego, broń dalekiego zasięgu, taką jak pociski Taurus, wykorzystuje się do atakowania celów wojskowych i infrastrukturalnych na okupowanych terytoriach Ukrainy, w tym na Krymie.

Scenariusz 2: Bezpośredni atak na cele wojskowe w Rosji i ograniczona odpowiedź Moskwy

W tym scenariuszu Ukraina, za zgodą lub milczącą akceptacją NATO, decyduje się na uderzenia w wybrane cele wojskowe na terytorium Rosji, takie jak bazy lotnicze, centra logistyczne czy magazyny amunicji, które są bezpośrednio wykorzystywane do agresji na Ukrainę. Kluczowe jest to, że cele te są wyłącznie wojskowe i starannie wybrane, aby zminimalizować ofiary cywilne i uniknąć oskarżeń o ataki na ludność cywilną.

Scenariusz 3: Eskalacja i bezpośredni konflikt zbrojny (wojna) NATO-Rosja

To najbardziej pesymistyczny scenariusz, w którym bezpośrednie ataki na terytorium Rosji prowadzą do gwałtownej eskalacji i otwartego konfliktu między NATO a Rosją. Może to nastąpić, jeśli Ukraina uderzy w cel cywilny w Rosji (celowo lub przypadkowo), doprowadzając do powstania wielu ofiar cywilnych. Rosja uzna wówczas uderzenie za bezpośrednie zagrożenie dla swojego istnienia lub dla kluczowej infrastruktury. Do tego Rosja może zdecydować się na bezpośredni odwet przeciwko NATO, gdy niemieckie lub inne natowskie jednostki wojskowe, w jakiejkolwiek formie, zostaną bezpośrednio zaangażowane w operacji na Ukrainie (np. obsługa systemów Taurus).

Kolejnym powodem do bezpośrednich działań wojennych na skalę europejską i światową może stać się uderzenie wyprzedzające, jeżeli Rosji na infrastrukturę NATO, którą uzna za wspierającą ataki na jej terytorium.

Należy pamiętać obecnie o zmienionej doktrynie wojennej Rosji i Moskwa może wówczas odpowiedzieć bezpośrednim atakiem konwencjonalnym na cele wojskowe w krajach NATO, np. na bazy lotnicze w Polsce, Niemczech, Rumunii, skąd dostarczana jest broń, lub na kluczowe węzły logistyczne. Może również wykorzystać broń hipersoniczną do uderzeń w cele strategiczne. Rosja może również ogłosić mobilizację na pełną skalę i wprowadzić stan wojenny, zwiększając swoją gotowość bojową.

Dzwonek alarmowy:

Po ewentualnym ataku Rosji nawet uznawanym przez Kreml za odwetowy, uruchomiony zostaje Artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, zobowiązujący wszystkie państwa członkowskie do wspólnej obrony. Konflikt staje się wtedy wojną na skalę regionalną, z potencjałem szybkiej eskalacji do konfliktu globalnego, włączając w to ryzyko użycia taktycznej broni jądrowej.

Każdy z tych scenariuszy niesie ze sobą ogromne ryzyka i konsekwencje. Kluczowe będzie zarządzanie eskalacją, komunikacja dyplomatyczna, nawet jeśli jest zakulisowa, czyli niewidoczna dla mediów i społeczeństw oraz zdolność do jasnego określenia „czerwonych linii” przez wszystkie zaangażowane strony.

Bogdan Feręc

Źr. Info BRICS

Fot. CC BY-SA 3.0 DE Boevaya mashina