Winny jest Paracetamol? Trump ogłasza przełom, naukowcy biją na alarm

W Stanach Zjednoczonych wrze po zapowiedziach administracji Donalda Trumpa, że istnieje jakoby związek między stosowaniem paracetamolu (znanego w USA jako Tylenol) w czasie ciąży a autyzmem u dzieci. W opinii naukowców to kontrowersyjna teza, pozbawiona solidnych dowodów i grożąca falą stygmatyzacji rodzin.

Według doniesień Wall Street Journal sekretarz zdrowia USA Robert F. Kennedy Jr. miał nie tylko powiązać popularny lek przeciwbólowy z autyzmem, lecz także przedstawić federalny raport sugerujący stosowanie określonej formy witaminy folian (kwas foliowy) jako potencjalnej terapii. Sam Trump stwierdził w weekend: – Myślę, że znaleźliśmy odpowiedź na autyzm.

Środowisko naukowe reaguje z niedowierzaniem. Dr Monique Botha z Uniwersytetu w Durham przypomina, że największe badanie w tej dziedzinie – analiza 2,4 mln urodzeń w Szwecji – nie wykazało żadnego związku między ekspozycją płodu na paracetamol a autyzmem, ADHD czy niepełnosprawnością intelektualną. – Nie ma żadnych solidnych dowodów na przyczynowo-skutkowy związek. Sugestie są oparte na słabych metodach i mogą wyrządzić więcej szkody niż pożytku – podkreśla dr Botha.

Ekspertka dodaje, że takie twierdzenia nie tylko wprowadzają w błąd, ale też obciążają psychicznie rodziny: – To ryzyko stygmatyzacji, jakoby matki same były winne autyzmu swoich dzieci. To powtarzanie schematu zrzucania winy na kobiety, który powraca od dekad.

Prof. Dimitrios Siassakos – położnik i ginekolog z University College London podkreśla, że autyzm to złożone zjawisko, w którym główną rolę odgrywają czynniki genetyczne i komplikacje okołoporodowe. – Badania dotyczące rodzeństwa pokazały jasno: historia rodzinna ma znaczenie, a nie stosowanie paracetamolu. Nadmierne skupienie się na tym leku grozi odebraniem kobietom jednej z najbezpieczniejszych form łagodzenia bólu w ciąży – ostrzega.

Paracetamol od lat jest standardowym i zalecanym środkiem przeciwbólowym dla kobiet w ciąży. Eksperci przypominają, że alternatywy są znacznie bardziej ryzykowne. Tymczasem w obliczu politycznych deklaracji przyszłe matki mogą zacząć unikać leku nawet wtedy, gdy naprawdę go potrzebują. – Strach utrudni kobietom dostęp do odpowiedniej opieki w ciąży. To niebezpieczne – ostrzegają lekarze.

Czy paracetamol rzeczywiście ma związek z autyzmem? Nauka mówi „nie”. Czy polityka będzie próbowała narzucić inny obraz? Wszystko na to wskazuje. Jedno jest pewne – temat dotykający milionów rodzin na całym świecie stanie się przedmiotem gorącej debaty, w której emocje mogą przeważyć nad faktami.

Bogdan Feręc

Źr. Independent

Photo by James Yarema on Unsplash