Irlandzkie są szamba tykającą bombą? Porażające dane z kontroli!
Najnowszy raport Agencji Ochrony Środowiska (EPA) bije na alarm: ponad połowa skontrolowanych w ubiegłym roku przydomowych szamb w Irlandii nie spełnia obowiązujących norm. To niepokojące odkrycie wskazuje na poważny problem, który stanowi realne zagrożenie zarówno dla zdrowia mieszkańców, jak i dla delikatnego środowiska naturalnego wyspy.
Z danych EPA wynika, że z blisko 1400 skontrolowanych instalacji aż 56% wykazało poważne uchybienia. Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami były zaniedbania w konserwacji, brak regularnego odmulania, nielegalne odprowadzanie ścieków do rowów i strumieni, a także nieszczelności i wycieki powodujące powstawanie niebezpiecznych zastoisk.
W kontekście faktu, że w Irlandii funkcjonuje niemal pół miliona przydomowych szamb, problem nabiera jeszcze większej wagi. Te indywidualne systemy odprowadzania ścieków są kluczowe na obszarach, które nie są podłączone do publicznej kanalizacji. Jednak ich niesprawność może prowadzić do poważnych konsekwencji.
Skażenie przydomowych studni z wodą pitną szkodliwymi bakteriami i wirusami pochodzącymi z nieszczelnych szamb to jedno z najpoważniejszych zagrożeń. Ponadto wydostające się na powierzchnię ścieki stanowią bezpośrednie ryzyko dla zdrowia ludzi i zwierząt, a ich spływanie do wód powierzchniowych zagraża ekosystemom poprzez nadmierne uwalnianie azotu i fosforu.
EPA apeluje do władz lokalnych o zdecydowanie i konsekwentne egzekwowanie przepisów oraz podejmowanie intensywnych działań kontrolnych. Choć istnieją dotacje na naprawę i wymianę niesprawnych szamb (sięgające nawet 12 000 euro), a sam proces aplikacyjny jest stosunkowo prosty, to wciąż zbyt wiele zgłoszeń o nieprawidłowościach pozostaje bez rozwiązania. Niepokojący jest fakt, że ponad 500 zawiadomień ostrzegawczych nie zostało rozwiązanych pomimo upływu dwóch lat od ich wystawienia.
Co więcej, wzrost liczby przeprowadzonych kontroli w 2024 roku w porównaniu z rokiem poprzednim ujawnił jeszcze wyższy wskaźnik awaryjności. Może to sugerować, że rzeczywisty stan techniczny wielu szamb w Irlandii jest gorszy, niż dotychczas sądzono.
Eksperci, tacy jak Michael Kehoe z MK Environmental Solutions podkreślają, że regularna konserwacja, w tym opróżnianie szamba co trzy-cztery lata, oraz coroczne badanie jakości wody w przydomowych studniach, to podstawowe kroki, które mogą podjąć właściciele nieruchomości, aby chronić swoje zdrowie i środowisko.
Dyrektor programu EPA Noel Byrne wezwał właścicieli domów do większej odpowiedzialności i aktywnego sprawdzania stanu swoich instalacji. Jednocześnie Agencja zwraca uwagę na niedobory w liczbie przeprowadzonych kontroli w niektórych hrabstwach i oczekuje nadrobienia tych zaległości do 2025 roku.
Alarmujące dane i apele EPA wskazują, że Irlandia stoi przed realnym wyzwaniem związanym z zarządzaniem przydomowymi szambami. Niezbędne są skoordynowane działania władz lokalnych, większa świadomość właścicieli nieruchomości oraz skuteczniejsze egzekwowanie przepisów, aby zapobiec poważnym konsekwencjom zdrowotnym i środowiskowym. Liczba nierozwiązanych zgłoszeń jest „niedopuszczalnie wysoka” – ostrzega dr Micheál Lehane z EPA, wzywając do podjęcia zdecydowanych kroków prawnych tam, gdzie jest to konieczne.
Czas działać, zanim irlandzkie szamba staną się prawdziwą bombą z opóźnionym zapłonem.
Bogdan Feręc
Źr. RTE
Photo by Wolfgang Hasselmann on Unsplash
