Cztery lata do dotknięcia karty. Dlaczego irlandzki transport publiczny wciąż czeka na nowoczesność

Irlandia zaczyna wdrażać płatności zbliżeniowe w komunikacji publicznej, ale tempo tej modernizacji wygląda tak, jakby kraj próbował dogonić Europę, biegnąc pod wiatr z kamieniem w plecaku. TFI Local Link w Tipperary uruchomiło pierwsze etapy systemu zbliżeniowego, jednak pełna funkcjonalność w stołecznym Dublinie ma pojawić się dopiero w 2029 r., a to niemal dekada od momentu, gdy cały proces miał ruszyć z kopyta.

Dlaczego więc stolica nowoczesnego europejskiego państwa musi czekać tak długo na coś, co w wielu krajach jest standardem od lat? Joshua Ellul z Partii Pracy i Dublin Commuter Coalition mówi wprost, że opóźnienie jest kompromitujące. W rozmowie w stacji News Talk przypomniał, że Londyn wprowadził płatności zbliżeniowe w 2012 r., a inne europejskie miasta poszły szybkim, przewidywalnym torem. Irlandia ugrzęzła natomiast w biletowej epoce kamienia łupanego.

Zdaniem Ellula winna jest przede wszystkim infrastruktura, która lata temu powstała bez myślenia o modernizacji. Każda wcześniejsza zmiana, jak choćby wprowadzenie studenckich kart Leap, wymagała ręcznego uaktualniania każdego czytnika, w każdym autobusie, na każdym przystanku. Skala prac rośnie więc wykładniczo, a modernizacja przypomina składanie roweru podczas jazdy.

Zgłaszają się także głosy z obszarów wiejskich. Dee z hrabstwa Kerry podkreśla, że płatności zbliżeniowe byłyby przełomem dla mieszkańców terenów, gdzie komunikacja publiczna już teraz jest krucha. Często trzeba rezerwować bilety online, a brak możliwości zapłaty kartą w autobusie to bariery, które nie mają już racji bytu w XXI wieku. Dee zastanawia się, dlaczego Dublin, najbardziej obciążony ruchem i największy punkt transportowy w kraju, nie został potraktowany priorytetowo.

Wszystko to uderza także w turystów. Słuchaczka Cathy dzwoniąc do radia, przypomina obrazek, który coraz częściej powtarza się w liniach autobusowych: przyjezdni z kartą kredytową w dłoni próbują zapłacić za przejazd, po czym są proszeni o opuszczenie pojazdu. Wrażenie, które wywołuje to na przybyszach, jest dalekie od gościnnej wizytówki, na jaką liczy turystyczna Irlandia.

W podobnym tonie wypowiada się James, od 16 lat mieszkający w Londynie, przyznaje, że po powrotach do domu odczuwa wstyd. W mieście, gdzie od lat wystarczy dotknięcie karty, by wejść do metra czy autobusu, irlandzki system biletowy wygląda jak relikt innej epoki.

Pytania o to, dlaczego irlandzka komunikacja analizuje rozwiązania tak wolno, powracają z siłą bumerangu. Mieszkańcy Irlandii wskazują gotowe modele z innych krajów, pytając, czy naprawdę potrzeba aż czterech kolejnych lat na wdrożenie technologii, która gdzie indziej funkcjonuje bezproblemowo.

Irlandzki transport publiczny stoi teraz przed wielką szansą modernizacyjną, ale także przed rosnącą frustracją mieszkańców i gości. Płatności zbliżeniowe mogą stać się symbolem zmiany, gdy już nadejdą. Na razie pozostają jednak symbolem opóźnień, które ciągną się latami, a w europejskiej rywalizacji o wygodę podróżnych Irlandia jeszcze długo będzie biegła z tyłu peletonu.

Bogdan Feręc

Źr. RTE

Photo CC BY 4.0 4300streetcar