Żegnaj Michaelu D.! 14-letnia prezydentura właśnie dobiega końca

Dzisiaj, a zgodnie z Konstytucją Michael Daniel Higgins ustąpi ze stanowiska Prezydenta Republiki Irlandii, kończąc tym samym swoją czternastoletnią kadencję w Áras an Uachtaráin. To moment pożegnania z charyzmatycznym i niezwykle cenionym mężem stanu, który przez dwie pełne kadencje (2011–2018 i 2018–2025) służył swojemu krajowi z wyjątkowym ciepłem i zaangażowaniem. We wtorek 11 listopada, urząd prezydencki oficjalnie obejmie Catherine Connolly, która wybrana została w październikowych wyborach.

Michael D. Higgins urodził się 18 kwietnia 1941 roku w Limerick, jest kwintesencją historii o determinacji i potędze edukacji. Wychowany w ubogich warunkach w hrabstwie Clare, przez pewien czas mieszkał u swojej ciotki i wuja, którzy byli rolnikami w Ballycar. To trudne doświadczenie ukształtowało jego głęboką wrażliwość społeczną. Od najmłodszych lat to Galway stało się jednak jego domem i centrum jego ambicji. Dzięki stypendiom i wielkiej pasji do wiedzy Higgins pokonał bariery ekonomiczne, by zdobyć imponujące wykształcenie. Ukończył University College Galway (UCG), studiując sztukę i nauki polityczne, a następnie kontynuował studia podyplomowe na Indiana University w USA oraz na prestiżowym University of Manchester. Ta ścieżka zaprowadziła go z powrotem do UCG, gdzie przez wiele lat stał się szanowanym profesorem socjologii i nauk politycznych. W akademickich murach ugruntował swoje progresywne poglądy i stał się głosem wrażliwości na nierówności.

Kariera polityczna Michaela D. Higginsa była równie długa i owocna, co akademicka. Był jednym z założycieli Partii Pracy w Galway i służył jako senator, a następnie jako wieloletni i lubiany Teachta Dála (deputowany) z okręgu Galway West. Jako Minister Sztuki, Kultury i Gaeltachtu (1993–1997) pozostawił po sobie trwały ślad, odpowiadając m.in. za utworzenie pierwszej w Irlandii regionalnej sieci telewizyjnej TG4 (kanał irlandzkojęzyczny) oraz za ustanowienie Rady Sztuki (Arts Council) w nowoczesnym kształcie. Jego droga, utkana z zaangażowania w kulturę, język i prawa człowieka, naturalnie wiodła do najwyższego urzędu. Kiedy 11 listopada 2011 roku objął urząd Prezydenta, przyniósł ze sobą do Áras an Uachtaráin nie polityczną surowość, lecz ciepło poety, inteligencję profesora i doświadczenie aktywisty.

Prezydentura Michaela D. Higginsa, obejmująca dwie kadencje, była erą godności i głębokiego humanizmu. Pomimo ograniczonej roli ceremonialnej, Higgins stworzył z urzędu platformę dla dialogu społecznego i etycznego przywództwa. Nazywany często „Prezydentem Ludzi” (An tUachtarán na nDaoine), nieustannie promował wartości równości, sprawiedliwości społecznej i znaczenia wspólnoty. Jego przemówienia – często poetyckie i pełne erudycji – trafiały do serc i umysłów, inspirując do refleksji nad takimi problemami jak bezdomność, zdrowie psychiczne i kryzys klimatyczny.

Na arenie międzynarodowej, Prezydent Higgins umocnił reputację Irlandii jako kraju zaangażowanego w prawa człowieka i pokój. Jego historyczna wizyta państwowa w Wielkiej Brytanii była kluczowym momentem w normalizacji stosunków brytyjsko-irlandzkich. W kraju natomiast, wraz z żoną Sabiną, stworzył w rezydencji znajdującej się w Phoenix Park atmosferę otwartości, a jego ukochane psy rasy berneńskiej (Sioda i Bród, a później Misneach) stały się nieoficjalnymi, uroczymi ambasadorami Áras an Uachtaráin. Swobodnie można również powiedzieć, że Michael D. Higgins pozostawia urząd z poczuciem misji spełnionej – jako Prezydent, który zmierzył się z wyzwaniami społecznymi z intelektualną siłą i otwartym sercem.

Dziś, choć formalnie dopiero jutro Michael D. Higgins po czternastu latach niestrudzonej służby, zamyka za sobą drzwi Áras an Uachtaráin. Chociaż z pewnością nie zrezygnuje z działalności publicznej jako ceniony autorytet, jego uwaga przeniesie się teraz w stronę życia prywatnego, z powrotem do jego ukochanego Galway. To tam, w otoczeniu zatoki, czeka na niego czas na pisanie poezji, lekturę i cieszenie się spokojem u boku żony Sabiny oraz rodziny, z dala od zgiełku Dublina.

Życzymy Michaelowi D. Higginsowi długich, zdrowych i spokojnych lat, pełnych spełnienia, twórczości i radości, na które w pełni zasłużył. Jego dziedzictwo – jako prezydenta, który połączył świat akademicki z polityką, a poezję z humanizmem – pozostanie trwałym elementem najnowszej historii Irlandii.

Wypada więc na koniec podziękować za jego służbę oraz ciepło i życzyć Michaelowi D. Higginsowi długiego, zdrowego i spokojnego życia, wypełnionego poezją, refleksją i radością, u boku jego żony Sabiny oraz ich rodziny.

Go n-éirí leat! (Powodzenia!) i Dziękujemy, Panie Prezydencie!

Bogdan Feręc

Fot. X – President of Ireland