Rząd odłącza sumienie od prądu. Sinn Féin: „Pozwalacie firmom energetycznym oszukiwać ludzi przy każdej okazji”

Irlandzki rząd znalazł się pod ostrzałem po tym, jak liderka Sinn Féin Mary Lou McDonald oskarżyła go o milczącą zgodę na „systemowe oszustwa wobec klientów firm energetycznych”. Według niej państwo, zamiast bronić obywateli, „siedzi bezczynnie i pozwala wielkim koncernom drenować portfele rodzin przy każdej okazji”.

Występując w Dáil McDonald nie gryzła się w język. – Ludzie zapłacą tej zimy ogromne rachunki za prąd. Średnio prawie dwa tysiące euro rocznie. Trzysta tysięcy gospodarstw domowych nie jest w stanie płacić rachunków, a zaległości wzrosły dwukrotnie w ciągu czterech lat – wyliczała. Zdaniem liderki opozycji decyzja rządu o zakończeniu programu kredytów energetycznych tylko pogłębi kryzys i uderzy przede wszystkim w „pracujących, którzy już dawno przekroczyli granicę wytrzymałości finansowej”. McDonald odmalowała w parlamencie obraz kraju, w którym coraz więcej rodzin żyje w cieniu własnych liczników. – Rodziny korzystające z liczników przedpłaconych całymi dniami nie mają prądu. Gospodarstwa polegają na organizacjach charytatywnych, takich jak St. Vincent de Paul, które zapewniają im choćby tymczasowy dostęp do energii – mówiła.

Wypomniała także rządowi, że zignorował raport Międzynarodowej Agencji Energetycznej, wskazujący, iż ceny detaliczne energii w Irlandii są trzykrotnie wyższe niż ceny hurtowe. – Macie czelność mówić ludziom, by czekali do przyszłego roku na jakiś mrzonkowy plan. Tymczasem oni już teraz wybierają między rachunkiem za prąd a zakupem jedzenia – grzmiała z parlamentarnej ławy.

Na zarzuty odpowiedział minister wydatków publicznych Jack Chambers, broniąc działań rządu. Przypomniał, że w budżecie utrzymano obniżoną, 9-procentową stawkę VAT na energię elektryczną i gaz, a także zwiększono kwotę dodatku na paliwo. – Nasz rząd inwestuje setki milionów euro w program cieplejszych domów i inne formy wsparcia dla gospodarstw o niskich dochodach. Nie możemy jednak udawać, że istnieje magiczne drzewo pieniędzy – powiedział Chambers.

Polityk Fianna Fáil uznał zarzuty Sinn Féin za populizm i dodał, że ich alternatywny budżet „zrujnowałby gospodarkę i doprowadził do utraty miejsc pracy”.

Szefowa Sinn Féin uznała taką odpowiedź za przejaw arogancji. – Nie możecie odsyłać rodzin, które tak bardzo się borykają, do Narodowego Planu Rozwoju i parametrów budżetowych. To żargon polityczny, a nie realna pomoc. Czy rozumiecie, jak powszechne jest to zjawisko wśród gospodarstw domowych, które po prostu nie mają z czego płacić? – pytała. W jej ocenie rząd, zamiast wymuszać na firmach energetycznych obniżki cen, woli chronić ich zyski, licząc, że kryzys „sam się rozwiąże”. Tymczasem, jak podkreśla, prawie jedna trzecia irlandzkich rodzin już teraz żyje w „energetycznym ubóstwie”, czyli musi ograniczać podstawowe potrzeby, by zapłacić rachunki.

Spór w Dáil wpisuje się w szerszą debatę o tym, jak Irlandia poradzi sobie z rekordowo wysokimi kosztami energii w kolejnych miesiącach. Tymczasowy raport rządowej grupy ds. energii, który wywołał burzę, przyznaje, że „sytuacja na rynku pozostaje trudna”, ale nie zawiera konkretnych rekomendacji co do nowych działań. Dla Sinn Féin to dowód, że rządzący nie mają politycznej odwagi, by skonfrontować się z koncernami, które – jak twierdzi opozycja – korzystają ze „zbyt miękkiego systemu regulacji” i „braku przejrzystości w ustalaniu cen”. – To nie są już realia rynkowe, tylko państwowo sankcjonowało grabież – powiedziała jedna z posłanek Sinn Féin po debacie.

*

W Irlandii, czyli w kraju kojarzonym z jakiegoś niezrozumiałego powodu z zieloną energią i postępem, coraz więcej rodzin faktycznie żyje w ciemnościach – dosłownie i w przenośni. Energetyczne ubóstwo staje się zjawiskiem systemowym, a zaufanie do rządu jest równie kruche jak żarówka w zimnym mieszkaniu. Bo kiedy minister powtarza, że „magiczne drzewo pieniędzy nie działa”, wielu mieszkańców wyspy odpowiada w duchu: „może i nie, ale rachunki nie płacą się bajkami o drzewach”.

Bogdan Feręc

Źr. Breaking News

Photo by Eugine Borja on Unsplash