Gapowicze kosztują miliony. Jak pasażerowie bez biletu spowalniają irlandzki transport publiczny

Nowe dane opublikowane przez Krajowy Urząd Transportu ujawniają niepokojącą skalę unikania opłat przez pasażerów korzystających z irlandzkich usług transportu publicznego. Zgodnie z raportem ujawnionym na mocy ustawy o dostępie do informacji publicznej (FoI), w 2024 roku przewoźnicy LUAS, DART, Irish Rail oraz operatorzy autobusowi stracili ponad 20 milionów euro z powodu osób podróżujących na gapę.

Problem jest szczególnie widoczny na trasach DART i kolei podmiejskich, gdzie aż 6,9% pasażerów nie posiadało ważnego biletu. Choć może się wydawać, że to tylko kilka osób na stu, w praktyce oznacza to miliony przejazdów bez opłat – i realne konsekwencje dla systemu, z którego codziennie korzystają setki tysięcy uczciwych podróżnych.

Straty finansowe wynikające z unikania opłat mają poważne implikacje dla całej sieci transportowej. Pieniądze, które powinny trafiać do kas operatorów, mogłyby zostać przeznaczone na modernizację taboru, zwiększenie liczby połączeń czy poprawę komfortu podróży. Zamiast tego, system zmuszony jest do łatania dziur finansowych i ograniczania inwestycji.

– Gapowicze nie tylko omijają system – szkodzą wszystkim, którzy korzystają z niego uczciwie – mówi Niall Connolly, ekspert ds. transportu z National Institute of Public Infrastructure. – Każde euro stracone na nieopłaconych przejazdach to euro, którego brakuje na nowoczesne pociągi, bezpieczne przystanki i bardziej punktualne usługi.

Unikanie płacenia za bilety to nie tylko problem finansowy, bo to także wyzwanie społeczne. Z jednej strony wzmacnia ono poczucie niesprawiedliwości wśród uczciwych pasażerów, a z drugiej, podważa zaufanie do instytucji publicznych. Operatorzy transportu w Irlandii próbują przeciwdziałać temu zjawisku przez wzmożone kontrole i kampanie edukacyjne, jednak dane jasno pokazują: problem jest systemowy i wymaga zdecydowanych działań.

W obliczu rosnących kosztów utrzymania transportu i presji na poprawę usług w aglomeracjach takich jak Dublin, Cork czy Galway, każdy utracony milion ma znaczenie. Gapowicze stają się więc nie tylko przypadkowym obciążeniem, ale przeszkodą na drodze do nowoczesnego, dostępnego i zrównoważonego transportu publicznego.

Bogdan Feręc

Źr. Independent

Photo by Aaqid Masoodi on Unsplash