Amerykanie przejmą Grenlandię siłą?

Stany Zjednoczone zaczęły się zachowywać, jak niegdyś miał to w zwyczaju Związek Radziecki, więc na siłę udowadniał, że innemu państwu będzie lepiej w strukturach sowieckich, a o ile ta retoryka nie przynosiła zamierzonego skutku, wkraczał zbrojnie i też wcielał terytorium do CCCP.

Można było przez ostatnie ponad 30 lat myśleć, że to czasy słusznie minione, Związek Radziecki się rozpadł, a i nie ma już państw, które kierują się takimi zasadami, ale w tej kwestii łudząco podobnie dzieje się z USA. Podczas swojej wizyty na Grenlandii wiceprezydent Stanów Zjednoczonych J.D. Vance użył stwierdzenia, że Dania nie zrobiła wystarczającą dużo dla swojego terytorium, więc Grenlandczycy powinni przejść pod protektorat USA.

Powiedzieć trzeba, że Grenlandia jest łakomym kąskiem dla Stanów Zjednoczonych, gdyż to ląd, który leży na północnych szlakach morskich, a i wiodą tędy trasy chińskich oraz rosyjskich statków transportowych. Tędy przebiegają też podmorskie trasy łodzi podwodnych, więc dlatego aktualny prezydent USA twierdzi, iż Grenlandia jest mu potrzebna dla bezpieczeństwa światowego.

Od siebie dodam, że bardziej dla USA, ale to szczegół.

Komentując całą sprawę, duński minister spraw zagranicznych Lars Løkke Rasmussen powiedział na platformie X:

– Jesteśmy otwarci na krytykę, ale pozwólcie mi być całkowicie szczerym, nie podoba nam się ton, w jakim jest ona przekazywana. Tak nie zwraca się do bliskich sojuszników. Nadal uważam Danię i Stany Zjednoczone za bliskich sojuszników.

Co więcej, Dania uważa wizytę wiceprezydenta Vance za prowokację, choć odbyła się ona w ramach wizytacji amerykańskiej bazy Pituffik w północno-zachodniej Grenlandii, a to wówczas wiceprezydent wypowiedział następujące słowa:

– Nasze przesłanie do Danii jest bardzo proste: nie wykonaliście dobrej pracy jako mieszkańcy Grenlandii. Niedoinwestowaliście mieszkańców Grenlandii i niedoinwestowaliście systemu bezpieczeństwa tego niesamowitego, pięknego lądu.

Była to kolejna z serii wypowiedzi Białego Domu od Grenlandii, bo wcześniej prezydent Donald Trump powiedział reporterom:

– Nie mówimy o pokoju dla Stanów Zjednoczonych. Mówimy o pokoju na świecie. Mówimy o bezpieczeństwie międzynarodowym.

Wiceprezydenta podczas jego rekonesansu po Grenlandii, gdzie nie był witany przez dziewczynki w strojach ludowych, zapytano również, czy Stany rozważają użycie siły, aby przejąć tę wyspę? Wówczas padła odpowiedź, która tego nie wykluczyła, a J.D. Vance stwierdził, że nie sądzi, iż „będzie to kiedykolwiek potrzebne”.

J.D. Vence:

– Uważamy, że to ma sens i ponieważ uważamy, że mieszkańcy Grenlandii są racjonalni i dobrzy, uważamy, że będziemy w stanie zawrzeć umowę w stylu Donalda Trumpa, aby zapewnić bezpieczeństwo tego terytorium, ale także Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Do całości odniosła się również premier Danii Mette Frederiksen, która podkreślała, że zarządzany przez nią kraj, zawsze stał u boku USA, ale nie może to wskazywać, że odda podległe mu terytoria. Sugerowała też, że zarówno Dania, jak i Grenlandia są ściśle związane z Unią Europejską, a nawet mają wsparcie tego bloku, więc propozycje Donalda Trumpa nazwała „nieakcpetowalną presją”, jaka jest wywierana, a także odniosła to do samej wizyty wiceprezydenta USA.

W styczniu na Grenlandii przeprowadzono sondaż i zapytano tamtejszych mieszkańców, czy chcieliby wejść w skład Stanów Zjednoczonych, a zdecydowana większość Grenlandczyków odpowiedziała, iż przeciwna jest aneksji Grenlandii przez USA. Żadna z partii politycznych, jakie działają na Grenlandii, nie opowiada się również za przyłączeniem wyspy do USA, więc raczej w sposób pokojowy do tego nie dojdzie.

Dla pełnej jasności należy dodać, że baza Pituffik jest częścią amerykańskiego systemu obrony przeciwrakietowej, a stworzona została jeszcze w czasach zimnej wojny i była elementem systemu ostrzegania na wypadek działań ze strony Związku Radzieckiego. Baza ta jest również strategiczna ze względu na obserwacje kosmiczne, powietrzne i podwodne.

Grenlandię zamieszkuje natomiast 57 000 osób, z czego większość to Inuici.

Nie można jednak wykluczyć, że cel Amerykanów jest inny od deklarowanego, a wszystko dlatego, że ostatnie badania naukowe sugerują, że pod tą wyspą znajdują się potężne złoża ropy naftowej i gazu, ale też Uranu i surowców mineralnych, co może być łakomym kąskiem dla USA.

Bogdan Feręc

Źr. X / Atuagagdliutit/Grønlandsposten

Photo by Visit Greenland on Unsplash