Varadkar pójdzie na ustępstwa w sprawie Protokołu Irlandii Północnej?
Niepopularny w Irlandii Północnej Leo Varadkar powiedział, że w całym Brexicie popełnionych zostało wiele błędów, a te należy naprawiać.
Premier Varadkar dodał, iż kolejne próby likwidowania nieścisłości oraz problemów, jakie zostały wytworzone, mogą liczyć z jego strony na dużą „elastyczność i rozsądek”. Szef gabinetu powiedział również, że w wielu kwestiach Protokół Irlandzki może być „zbyt surowy”, więc sprawiać problemy i być źle odbierany przez Irlandczyków z Północy.
Wypowiadając się w sprawie Protokołu i Brexitu Leo Varadkar stwierdził:
– Jestem pewien, że wszyscy popełniliśmy błędy w radzeniu sobie z Brexitem. Nie było mapy drogowej, instrukcji, nie było to coś, czego się spodziewaliśmy i wszyscy zrobiliśmy wszystko, co w naszej mocy, aby sobie z tym poradzić. Ponownie nie mogę się doczekać podróży do Irlandii Północnej na początku tego roku, spotkania ze wszystkimi stronami i dotarcia do wszystkich stron oraz wszystkich społeczności w celu znalezienia rozwiązania. Jedną z rzeczy, które powiedziałem w przeszłości, jest to, że kiedy opracowaliśmy Protokół, kiedy był pierwotnie negocjowany, być może był trochę zbyt surowy. I widzieliśmy, że Protokół działał bez jego pełnego egzekwowania. Dlatego myślę, że jest miejsce na elastyczność i miejsce na zmiany i jesteśmy na to otwarci i chętni, a wiem to z rozmów z przewodniczącą (Komisji Europejskiej); (Ursulą) von der Leyen i (wiceprzewodniczącym KE) Marosem Sefcovicem, takie jest też ich stanowisko. Jesteśmy więc skłonni wykazać się elastycznością i iść na kompromisy. Chcemy, żeby doszło do porozumienia. I wiesz, przez lata rozmawiałem z wieloma ludźmi, którzy wywodzą się ze środowisk związkowych w Irlandii Północnej. Rozumiem, co myślą o Protokole. Czują, że zmniejsza on ich miejsce w Unii, że tworzy bariery między Wielką Brytanią a Irlandią Północną, których wcześniej nie było. Rozumiem to i szanuję. Dotyczy to również Brexitu. Brexit został narzucony Irlandii Północnej bez zgody całej społeczności, bez poparcia większości mieszkańców Irlandii Północnej, a jedną z dobrych rzeczy w Unii Europejskiej było to, że zmniejszyła bariery i granice między Północą a Południem i to było wielką zachętą, zwłaszcza dla ludzi, którzy wywodzą się ze środowiska nacjonalistycznego. Rozumiem też, że są dwie strony tej historii. Wielu związkowców uważa, że Protokół oddzielił ich od Wielkiej Brytanii. Wiele osób o nacjonalistycznym pochodzeniu w Irlandii Północnej uważa, że oddzieliło ich to od reszty Irlandii. Więc są dwie strony tej historii. Brexit jest rzeczywistością, której nie da się odwrócić. Akceptuję to – żałuję tego, ale akceptuję – i wszystko, co zrobiliśmy od tego czasu, czy to była ochrona, czy Protokół, był próbą poradzenia sobie z tą rzeczywistością i uniknięcia twardej granicy na naszej wyspie, aby upewnić się, że prawa człowieka w Irlandii Północnej są przestrzegane i że nie będą one umniejszane, co jest również dla mnie bardzo ważne, że jednolity rynek europejski jest chroniony, a to są moje stanowcze czerwone linie. Zabezpieczenia Protokołu były tylko mechanizmami do osiągnięcia tych celów i tak długo, jak możemy je osiągnąć, będę tak elastyczny i rozsądny, jak tylko mogę.
Obecnie toczą się negocjacje na linii Unia Europejska – Wielka Brytania, a mają na celu ograniczenie wpływu Protokołu Irlandzkiego. Jednak dopiero po zakończeniu niektórych części negocjacji okaże się, czy pojawi się jakaś nowa umowa UE z UK i czy Londyn będzie chciał ją przyjąć. Ważniejsze jest jednak, czy Demokratyczna Partia Unionistów z Irlandii Północnej, zgodzi się na nowe propozycje, bo teraz to ona jest hamulcowym porozumienia i obowiązywania zasad, na jakie wyraził zgodę brytyjski rząd oraz parlament. DUP uzależnia też możliwość przywrócenia władzy ustawodawczej i wykonawczej na Północy od zasad, jakich żąda w nowym Protokole Irlandii Północnej, co pozwoli odejść od centralnego zarządzania Północą przez Londyn.
Istotne jest też to, że rząd Wielkiej Brytanii oraz Republiki Irlandii, chciałyby porozumienia, przed 25. rocznicą podpisania Porozumienia Wielkopiątkowego, czyli jeszcze przed kwietniem tego roku.
Bogdan Feręc
Źr: Independent
Photo by K. Mitch Hodge on Unsplash – Bangor, Northern Ireland