Sinn Féin wezwało rząd do wprowadzenia obowiązkowych inspekcji i certyfikacji wszystkich prywatnych nieruchomości na wynajem w Irlandii. Apel partii pojawił się po ujawnieniu szokujących danych Departamentu Mieszkalnictwa – ponad połowa sprawdzonych mieszkań nie spełniała minimalnych prawnych standardów mieszkaniowych.
Według opublikowanych statystyk, spośród 62 085 prywatnych mieszkań i domów na wynajem zbadanych przez władze lokalne w 2023 r., aż 37 800 – czyli ponad 60% – okazało się nie spełniać wymagań dotyczących bezpieczeństwa, ogrzewania, wentylacji, energii elektrycznej czy warunków sanitarnych.
Eoin Ó Broin – rzecznik Sinn Féin ds. mieszkalnictwa podkreślił, że problem nie dotyczy tylko fatalnego stanu części mieszkań, ale także dramatycznie niskiego poziomu kontroli. „W RTB zarejestrowanych jest prawie 241 tysięcy prywatnych umów najmu, ale wiemy, że w rzeczywistości mieszkań na wynajem jest znacznie więcej, a liczba przeprowadzonych inspekcji nie pozwala na realną ochronę najemców” – powiedział polityk. Ó Broin zaproponował, by rząd wprowadził coroczny obowiązek kontroli dla co najmniej jednej czwartej całego rynku prywatnych najmu, a właściciele nieruchomości musieliby posiadać aktualny certyfikat potwierdzający zgodność z przepisami przy wystawianiu ofert wynajmu. „Dzisiejsze dane pokazują, że wprowadzenie obowiązkowego systemu inspekcji i certyfikacji jest obecnie pilne” – dodał.
Statystyki ujawniają dramatyczną skalę problemu w Dublinie. Najwięcej mieszkań niespełniających norm znajduje się na terenie Fingal County Council (3768), South Dublin County Council (3594), Dublin City Council (3209) oraz Dún Laoghaire-Rathdown County Council (2961). Wysokie liczby odnotowano również w Cork City (2669), Meath (2692) i Cork County (2208). W roku ubiegłym wydano 2330 oficjalnych nakazów poprawy warunków najmu, z czego aż 1274 przypadły na Dublin. Dodatkowo wydano 210 nakazów zakazu wynajmu niebezpiecznych nieruchomości – w tym 148 w Dublinie, co oznacza, że najemcy byli zmuszeni mieszkać w warunkach realnie zagrażających zdrowiu i bezpieczeństwu.
Minister mieszkalnictwa James Browne przyznał, że wyniki inspekcji są niepokojące. „Zapewnienie, że prywatne mieszkania na wynajem spełniają standardy, to podstawa. Najemcy mają prawo do bezpieczeństwa, ciepła, odpowiedniej wentylacji i warunków sanitarnych, bez względu na to, gdzie wynajmują mieszkanie” – powiedział, cytowany przez RTE.
Tendencja alarmująco wysokiego odsetka mieszkań niespełniających norm utrzymuje się w Irlandii od 2012 roku. Choć w 2023 roku przeprowadzono rekordową liczbę inspekcji – 62 085 nieruchomości skontrolowanych w ramach 80 151 wizyt kontrolnych – problem jakości wynajmowanych lokali, pozostaje nierozwiązany.
Rzecznik Sinn Féin nie ma wątpliwości: obecny system nie chroni lokatorów, a niektórzy właściciele ignorują przepisy latami. „Sytuacja, w której połowa mieszkań na wynajem w kraju nie spełnia podstawowych standardów, jest hańbą. Jeśli rząd nie wprowadzi obowiązkowych corocznych kontroli, liczby te nie zmienią się nigdy” – podsumował Ó Broin.
Bogdan Feręc
Źr. RTE
Photo by Yaopey Yong on Unsplash