Podwyżki podatków i składek PRSI są konieczne

W kraju rozpoczyna się właśnie szeroka dyskusja w zakresie podniesienia wieku emerytalnego i zmian samych emerytur, ale co już teraz można powiedzieć, nie obędzie się bez podwyżek.

System świadczeń emerytalnych w Irlandii staje się niewydolny i zaistniała głęboka potrzeba jego reformowania. To z kolei chce się osiągnąć, jak proponuje rząd, poprzez podniesienie wieku emerytalnego i stopniowe podnoszenie składek na ten cel. Ważne jest, że nie wszyscy są takiego zdania, bo część klubów opozycyjnych, w tym największy, czyli Sinn Féin, daje gwarancje swoim zwolennikom, że po dojściu do władzy, nie zgodzi się na podniesienie wieku emerytalnego lub obniży taki, jeżeli dojdzie do władzy, a ów wprowadzony będzie wcześniej.

Niestety dla Sinn Féin, opracowania ekonomistów w tym zakresie są jednoznaczne i rosnąca długość życia, wymuszać będzie zmiany w systemie emerytalnym, o czym wyraźnie informuje Instytut Badań Społecznych i Ekonomicznych. To z kolei prowadzi do wniosku, że o ile emerytury państwowe, nadal mają być wypłacane i pozostać odpowiednie do pokrycia minimalnych potrzeb emerytów, system musi być zmieniony.

ERSI jest zdania, że do pokrycia kosztów, jakie ponosi w zakresie emerytur państwo, potrzebne jest zwiększenie poziomu opodatkowania, a jednocześnie podniesienie stawek PRSI, które odprowadza każdy zatrudniony. Wg tego think tanku, potrzebne będzie również podnoszenie wieku emerytalnego, który musi wydłużać się wraz z długością życia, ale powinien być dostosowany do potrzeb kraju i możliwości pracowniczych osób zbliżających się do niego.

Teoretycznie, jak powiedziała dr Claire Keane w Komitecie Ochrony Socjalnej Oireachtas, zmiany w systemie emerytalnym mogą iść wielotorowo, bo zarówno w połączeniu, jak i można wybrać jedną z trzech istniejących opcji. Wg ekonomistki, bezpieczeństwo emerytalne kraju można uzyskać właśnie poprzez podniesienie wieku emerytalnego, podniesienie podatków lub składek PRSI, albo kombinację tych trzech czynników, więc niewielkie zmiany w trzech głównych punktach.

Dr Claire Keane:

– Będziemy musieli nałożyć więcej podatków i składek PRSI na ludność w wieku produkcyjnym, jeśli chcemy uniknąć braku wystarczających środków na finansowanie emerytur. Międzynarodowe badania mówią, że do 2030 r., jeśli nie zrobimy nic więcej, będziemy musieli podnieść wiek emerytalny o pełne pięć lat, co jest dużą różnicą.

Samo podniesienie wieku emerytalnego w kraju musi być też powiązane ze zmianami systemowymi, bo osoby u schyłku swojej kariery zawodowej, mogą przechodzić, jak dzieje się to obecnie, na system zasiłku dla poszukujących pracy, by „przeczekać” ostatni rok do emerytury. To powinno się zmienić, uważa ERSI, ale potrzebna jest inna opcja wsparcia dla osób, które nie mogą pracować już tak ciężko, jak było to wcześniej.

Bogdan Feręc

Źr: ESRI