Irlandzka sieć urzędów pocztowych An Post stoi przed poważnym zagrożeniem masowych zamknięć, jeśli rząd nie zainwestuje pilnie 75 milionów euro w ciągu najbliższych pięciu lat. To alarmujące ostrzeżenie pochodzi od dyrektorów poczt, którzy zlecili raport ujawniający ponurą przyszłość dla jednej z kluczowych instytucji społecznych w Irlandii.
Raport, przygotowany przez Grant Thornton na zlecenie Irlandzkiego Związku Poczmistrzów (IPU), przewiduje, że bez rocznego finansowania w wysokości 15 milionów euro przez pięć lat, perspektywa „szybkiego i nieograniczonego” zamykania placówek jest realna. To oznacza, że nawet jedna trzecia z ponad 900 placówek pocztowych w kraju jest zagrożona, co przekłada się na dramatyczne konsekwencje dla lokalnych społeczności, zwłaszcza na obszarach wiejskich.
Obecne roczne finansowanie rządowe w wysokości 10 milionów euro wygasa pod koniec roku i, jak wskazuje raport, „nie jest już wystarczające” do zabezpieczenia sieci. Problemem jest przede wszystkim cyfryzacja, która drastycznie zmniejszyła liczbę transakcji realizowanych w placówkach pocztowych. „Usługa bezpośrednia konkuruje z maszyną cyfrową ze względu na koszty”, zauważa Seán Martin – prezes IPU i naczelnik poczty w Tramore.
Spadek przychodów brutto o 6% (do 58 milionów euro) między 2019 a 2023 rokiem, mimo zmniejszenia liczby placówek, świadczy o pogarszającej się sytuacji. Cztery główne produkty, czyli pomoc społeczna, poczta, książeczka oszczędnościowa i płacenie rachunków odpowiadają za 66% zarobków, mówią naczelnicy poczt, a wszystkie odnotowały spadki od 2020 roku.
Mimo spadającej liczby transakcji urzędy pocztowe odgrywają kluczową rolę w życiu mieszkańców Irlandii. Seán Martin podkreśla, że są one wsparciem dla rządu, wypłacając 7 miliardów euro w gotówce lokalnym społecznościom rocznie w formie świadczeń socjalnych, z czego większość jest wydawana lokalnie. Raport szacuje, że placówki pocztowe zapewniają społeczną i ekonomiczną wartość wynoszącą 776 milionów euro społecznościom w całej Irlandii, gwarantując dostęp do usług rządowych i gotówki dla osób zagrożonych wykluczeniem gotówkowym mieszkańców obszarów wiejskich.
Zwiększenie inwestycji do 15 milionów euro rocznie w latach 2026–2030 nie jest, jak podkreśla raport, propozycją rozszerzenia usług, a raczej minimum niezbędnym do zapobiegania „nieograniczonym zamknięciom”. To inwestycja w zabezpieczenie tego, co już istnieje, i zapewnienie sieci czasu i bezpieczeństwa na ewolucję zgodnie z potrzebami Irlandii.
W porównaniu z innymi krajami UE, Irlandia inwestuje znacznie mniej w każdą placówkę pocztową. Francja dotuje swoje urzędy pocztowe o prawie 275% więcej, Belgia około 500% więcej, a Włochy prawie 340% więcej. Ta dysproporcja jasno wskazuje na niedofinansowanie irlandzkiej sieci.
Rzecznik An Post wyraził pełne poparcie dla działań IPU, mających na celu zapewnienie rozszerzenia i zwiększenia finansowania rządowego do 15 milionów euro rocznie, podkreślając, że jest to „fundamentalne” dla ochrony obecnego rozmiaru sieci placówek pocztowych. Rzeczniczka Departamentu Środowiska, Klimatu i Komunikacji potwierdziła zobowiązanie rządu do wspierania sieci i zapewnienia jej stabilności, ale na razie obecne finansowanie w wysokości 10 milionów euro rocznie jest zapewnione tylko do końca 2025 roku.
Z tego wynika, że przyszłość irlandzkiej poczty wisi na włosku. Czy rząd zdoła dostrzec jej strategiczną wartość i zainwestować w jej przetrwanie, zanim cyfrowa rewolucja pochłonie kolejne placówki, pozbawiając społeczności kluczowych usług i spójności?
Bogdan Feręc
Źr. Independent
Fot. CC BY-SA 4.0 Podstawko
