Była prezydent Irlandii Mary Robinson nie pozostawiła na swoim kraju i Unii Europejskiej suchej nitki. W serii nadzwyczaj mocnych wypowiedzi – wygłoszonych na antenie stacji Newstalk – oskarżyła zarówno Dublin, jak i Brukselę o świadome współuczestnictwo w tragedii narodu palestyńskiego poprzez dalsze utrzymywanie preferencyjnych relacji handlowych z Izraelem.
Robinson podkreśliła, że artykuł 2 unijnej umowy stowarzyszeniowej z Izraelem jasno wskazuje, iż preferencje handlowe mogą obowiązywać jedynie pod warunkiem przestrzegania podstawowych norm praw człowieka. „Dlaczego przyznajemy preferencyjne warunki Izraelowi, skoro izraelski rząd dopuszcza się głodu i rozwijającego się ludobójstwa?” – pytała retorycznie była prezydent.
Jeszcze mocniejszy był jej apel wobec irlandzkich władz: Irlandia powinna przestać chować się za plecami dużych państw UE i aktywnie budować koalicję państw dążących do zawieszenia porozumienia handlowego. Jej zdaniem, uzyskanie większości dwóch trzecich głosów jest nie tylko możliwe, ale przede wszystkim moralnie obowiązkowe. „W tej chwili Izrael cieszy się całkowitą bezkarnością, a kraje po prostu nie podejmują kroków, które mogłyby podjąć” – powiedziała.
Robinson przypomniała też, że niedawno w Nowym Jorku przedstawiono konkretny zestaw działań, które – gdyby tylko państwa Zachodu miały odwagę – mogłyby natychmiast zatrzymać spiralę przemocy. Na pierwszym miejscu wymieniła całkowite wstrzymanie eksportu broni i komponentów wojskowych do Izraela, a następnie – nałożenie personalnych sankcji na premiera Benjamina Netanjahu oraz członków jego gabinetu bezpieczeństwa. Jednocześnie nie wahała się wskazać polityka, który – jej zdaniem – posiada realną zdolność do zatrzymania tragedii „w ciągu godzin”: Donalda Trumpa. Według Robinson prezydent USA mógłby położyć kres tej sytuacji jedną decyzją, mówiąc: „koniec z dostawami broni, otwórzcie przejścia graniczne”. Jej zdaniem, to właśnie od bierności USA – a nie ONZ czy organizacji humanitarnych – zależy dziś życie setek tysięcy cywilów w Gazie.
Była prezydent podkreślała również, że wszystkie niezbędne środki pomocowe już czekają, gotowe do natychmiastowego wjazdu do Strefy Gazy. Zarówno ONZ, jak i Egipski Czerwony Półksiężyc potwierdzają, że mogą w ciągu jednego dnia rozpocząć masową akację dostarczania żywności i lekarstw. Brakuje jedynie decyzji politycznej i gotowości do wywarcia realnej presji.
*
W kraju, który od lat lubi przedstawiać się jako globalny orędownik praw człowieka, słowa Mary Robinson brzmią wyjątkowo gorzko. Jej wypowiedź jest w istocie oskarżeniem o milczącą zgodę na zbrodnie, a zarazem wezwaniem do natychmiastowego porzucenia polityki „dyplomatycznego komfortu”. Nie ma wątpliwości – Robinson wyraźnie sugeruje, że Irlandia i Unia Europejska utraciły moralną wiarygodność, dopóki nie wstrzymają preferencyjnych relacji z państwem, które „najechało miasto Gaza i skazuje cywilów na głód”. Może to niewygodna diagnoza – ale po raz pierwszy od dawna wypowiedziana głośno przez kogoś, kogo trudno posądzić o radykalizm czy polityczne geszefty.
Bogdan Feręc
Źr. News Talk
Fot. CC BY-SA 2.0 MONUSCO/John Bompengo
