W tym tygodniu Irlandia wspomina dziesiątą rocznicę historycznego dnia, w którym jako pierwszy naród na świecie zalegalizowała małżeństwa osób tej samej płci na drodze referendum. To przeprowadzone zostało 23 maja 2015 roku, nie tylko zmieniło krajobraz prawny kraju, ale przede wszystkim głęboko przeobraziło irlandzkie społeczeństwo i politykę.
Była wicepremier Joan Burton, wspominając tamten czas w programie The Anton Savage Show, podkreśliła, jak wiele czynników przyczyniło się do tego bezprecedensowego wyniku. Zaznaczyła, że istotną rolę odegrały wewnętrzne przemiany w partiach politycznych, w tym w jej własnej Partii Pracy. Jednak kluczowym elementem, jak zauważyła, było bezprecedensowe zaangażowanie samych osób homoseksualnych.
„Wielu gejów, par homoseksualnych, mężczyzn i kobiet, postanowiło zaangażować się politycznie i nawiązać z tym środowiskiem kontakty. Rozmawiali z politykami, spotykali się z nimi, zabierali głos w lokalnych i krajowych mediach” – wspominała Burton. Ta bezpośrednia, osobista narracja odegrała nieocenioną rolę w przekonywaniu społeczeństwa.
Wynik referendum, w którym niemal dwie trzecie głosujących opowiedziało się za równością małżeńską, miał, zdaniem Burton, ogromne znaczenie symboliczne. „Było bardzo widoczne, że młodzi ludzie, w wieku od osiemnastu do powiedzmy trzydziestu kilku lat, byli zdecydowanie za” – stwierdziła. Jednak, jak dodała, nie można generalizować, gdyż również wśród młodszej generacji istniały wątpliwości i negatywne nastawienie.
Burton podzieliła się również refleksją na temat kampanii, w której doradzała aktywistom, by docierali do wszystkich członków rodzin, zwłaszcza do starszych pokoleń. Rozumiała, że dla wielu osób wychowanych w czasach, gdy homoseksualność była stygmatyzowana, a nawet karana, zmiana perspektywy mogła być „trudną decyzją”.
„Myślę, że ostatecznie nastąpiła duża różnica wieku. To starsi ludzie mieli więcej obaw i byli bardziej skłonni do negatywnego nastawienia do tej kwestii”, przyznała była wicepremier. Jednocześnie zauważyła, że w jej opinii większość starszych osób nie żywiła negatywnych uczuć wobec młodych ludzi homoseksualnych w sensie osobistym, a ich obawy wynikały raczej z „przyczyn konstytucyjnych”.
Dziesięć lat po tym przełomowym głosowaniu, Irlandia jest postrzegana jako kraj, który dokonał fundamentalnego kroku w stronę równości i różnorodności. Referendum nie tylko zapewniło parom jednopłciowym równe prawa, ale także wysłało potężny sygnał do świata o wartościach, jakimi kieruje się irlandzkie społeczeństwo.
*
Co nie zmienia faktu, że dla wielu osób małżeństwa jednopłciowe wciąż są nie do przyjęcia.
Bogdan Feręc
Źr. NewsTalk
Photo by Norbu GYACHUNG on Unsplash