Komisja Europejska zaproponowała rekordowy budżet w wysokości 2 bilionów euro na lata 2028–2034, koncentrując się na konkurencyjności gospodarczej i obronności. Przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen nazwała go „budżetem, który odpowiada ambicjom Europy, stawia czoło wyzwaniom Europy i wzmacnia naszą niezależność”.
Budżet ma stanowić 1,26% dochodu narodowego brutto 27 państw członkowskich, w porównaniu do obecnych 1,13%. Jednak propozycja wywołała już pierwsze konflikty. Holenderski minister finansów Eelco Heinen uznał kwotę za „za wysoką”, podczas gdy Parlament Europejski stwierdził, że… jest za niska, ostrzegając przed próbami finansowania nowych priorytetów kosztem dotychczasowych programów.
Największe zmiany w nowym budżecie:
- 451 mld euro trafi do nowego Europejskiego Funduszu na rzecz Konkurencyjności, wspierającego innowacje, przemysł obronny i transformację energetyczną.
- 131 mld euro przeznaczono na obronność i przestrzeń kosmiczną, czyli pięciokrotnie więcej niż dotychczas.
- 302 mld euro przewidziano na wsparcie rolników.
- 218 mld euro trafi do najbiedniejszych regionów UE.
- 200 mld euro przeznaczono na programy globalne.
Większość środków pochodzić będzie od państw członkowskich, ale Komisja zaproponowała nowy podatek dla firm o rocznym obrocie netto powyżej 100 mln euro w państwie UE, co wzbudziło sprzeciw części rządów i przedsiębiorców.
Budżet musi zostać zaakceptowany przez wszystkie kraje UE i podpisany przez Parlament Europejski. Nadchodzące negocjacje zapowiadają się burzliwie – państwa podzieli przede wszystkim kwestia wydatków na obronność i konkurencyjność kosztem dotacji rolnych, a także sposób spłaty pożyczek zaciągniętych na odbudowę po domniemanej pandemii COVID-19.
Siegfried Muresan – główny negocjator Parlamentu Europejskiego ds. budżetu, przestrzegł, że „nowe priorytety wymagają nowych zasobów, a nie cięć w istniejących programach”. Debaty miały też ujawnić głębokie podziały między zwolennikami europejskiej integracji obronnej a krajami, które chcą zachować tradycyjne wsparcie dla rolnictwa i rozwoju regionalnego.
Bogdan Feręc
Źr. RTE
Photo by Guillaume Périgois on Unsplash
